Trong nền thi ca Việt Nam, chủ đề tình mẫu tử luôn là nguồn cảm hứng bất tận, chạm đến trái tim của bao thế hệ. Bài thơ "Ngôi nhà của mẹ" của Hữu Thỉnh là một trong những tác phẩm tiêu biểu viết về tình mẹ con, đặc biệt là nỗi niềm của người lính xa quê hương. Hai khổ thơ sau của bài thơ không chỉ khắc họa sâu sắc tâm trạng của người con khi trở về nhà, mà còn thể hiện những triết lý nhân văn về tình cảm gia đình thiêng liêng.

hôm nay con trở về nhà
chiếc vó nhện trên tường cũ vô cùng thân thuộc

Mở đầu đoạn thơ là một hình ảnh giản dị nhưng đầy xúc động: người con trở về nhà sau thời gian xa cách. Câu thơ "hôm nay con trở về nhà" ngắn gọn nhưng gợi lên bao cảm xúc, đánh dấu giây phút mong chờ bấy lâu của người con xa xứ. Từ "trở về" không chỉ đơn thuần là sự quay lại về mặt địa lý, mà còn là hành trình trở về với tình yêu thương, với những kỷ niệm thân thương. Hình ảnh "chiếc vó nhện trên tường cũ" mang tính biểu tượng, thể hiện sự gắn bó bền chặt của ngôi nhà với thời gian, nơi đó có mẹ vẫn chờ con từng ngày.

với một người từng chịu nỗi cách xa
họ chỉ cần đi ngược con đường đã làm nên xa cách
là có thể về với mẹ được ngay

Ba câu thơ tiếp theo gợi lên nghịch lý của sự xa cách và trở về. Đối với một người từng trải qua cảnh xa nhà, dường như khoảng cách không chỉ tính bằng con đường địa lý mà còn chất chứa những trở ngại vô hình. Hình ảnh "đi ngược con đường đã làm nên xa cách" không chỉ mang nghĩa đen về việc đi lại, mà còn phản ánh hành trình tìm về cội nguồn, nơi tình yêu của mẹ vẫn luôn vẹn nguyên chờ đợi.

nhưng với một người lính như con
muốn gặp mẹ phải vượt lên phía trước
phải lách qua từng bước hiểm nghèo
ở trên đó bất ngờ con gặp mẹ

Đến đây, hình tượng người lính được đặt trong hoàn cảnh đặc biệt hơn. Với những người bình thường, trở về nhà chỉ là một cuộc hành trình ngược lại, nhưng với người lính, con đường đó đầy rẫy khó khăn, thử thách. Họ không thể đơn thuần "đi ngược" mà phải "vượt lên phía trước", phải đối mặt với gian lao, nguy hiểm để có thể trở về bên mẹ. Cụm từ "phải lách qua từng bước hiểm nghèo" diễn tả hiện thực chiến tranh khốc liệt, nơi sự sống và cái chết luôn đan xen. Dẫu vậy, hình ảnh "ở trên đó bất ngờ con gặp mẹ" mang đến cảm giác ấm áp, thể hiện tình mẫu tử bất diệt, dù ở hoàn cảnh nào cũng không phai nhạt.

như con đang gặp mẹ bây giờ
bước chân con chưa kín mảnh sân nhà
phía biên giới lại những ngày súng nổ
ngôi nhà mẹ là chiếc ga bé nhỏ
chúng con đến và đi trong suốt cuộc đời mình.

Khổ thơ cuối tiếp tục nhấn mạnh sự vội vã và mong manh trong những lần trở về của người lính. Câu thơ "bước chân con chưa kín mảnh sân nhà" diễn tả nỗi day dứt của người con khi chưa kịp tận hưởng trọn vẹn khoảnh khắc bên mẹ thì đã phải lên đường. Trong bối cảnh chiến tranh, những cuộc chia ly và đoàn tụ luôn ngắn ngủi, tạm bợ. Hình ảnh "phía biên giới lại những ngày súng nổ" gợi lên hiện thực nghiệt ngã, khi người lính phải gác lại tình riêng để tiếp tục bảo vệ quê hương.

Đặc biệt, câu thơ "ngôi nhà mẹ là chiếc ga bé nhỏ" mang ý nghĩa sâu sắc. Nếu ga tàu là nơi tạm dừng chân trong những cuộc hành trình dài, thì ngôi nhà của mẹ cũng chính là nơi nương náu của những người con, dù đi đâu vẫn luôn mong muốn trở về. Hữu Thỉnh đã khéo léo sử dụng hình ảnh ẩn dụ để làm nổi bật vai trò của mẹ - người luôn chờ đợi, là điểm tựa bình yên trong cuộc đời mỗi người con.

Bài thơ khép lại bằng câu "chúng con đến và đi trong suốt cuộc đời mình", như một lời khẳng định rằng dù cuộc sống có biến đổi ra sao, dù con cái có đi xa đến đâu, thì tình mẹ con vẫn luôn gắn kết bền chặt. Cuộc đời của mỗi con người có thể trải qua nhiều cuộc hành trình, nhưng điểm dừng chân quan trọng nhất vẫn luôn là ngôi nhà của mẹ.

Hai khổ thơ trong bài "Ngôi nhà của mẹ" không chỉ là những dòng thơ đầy cảm xúc về nỗi nhớ nhà, nhớ mẹ của người lính mà còn gợi lên những triết lý nhân sinh sâu sắc. Đó là tình mẫu tử thiêng liêng, là sự xa cách đầy trăn trở, là những mất mát trong chiến tranh, nhưng hơn hết là sự gắn bó không gì thay thế được giữa mẹ và con. Với giọng thơ dung dị, hình ảnh gần gũi mà giàu sức gợi, Hữu Thỉnh đã để lại một tác phẩm thấm đượm tình người, khiến người đọc phải suy ngẫm về giá trị của gia đình và cội nguồn.

Viết bài văn phân tích 2 khổ thơ trên trong bài thơ "Ngôi nhà của mẹ"của Hữu Thỉnh VT tầm 6;7 trang